Normaal eten. Wat is dat?

Door anorexia raakt je relatie met eten en je voedingspatroon helemaal verstoord. Op een gegeven moment wist ik niet meer wat een normale portie was. Ik wist niet meer of ik bepaald eten echt niet wilde eten of niet lekker vond, of dat ik het niet mocht eten van de anorexia stem in mijn hoofd. Herkenbaar?

Ik verdien geen eten

Ik mocht veel voedingsmiddelen niet eten, en ik wende aan dit strikte regime dat de anorexia me oplegde. Mijn eetpatroon werd normaal voor mij. Terwijl anderen hun bord vol schepten, hield ik me aan de minieme hoeveelheid die de anorexia mij toestond. Ik zag wel dat de hoeveelheid voedsel op mijn bord afweek van dat van anderen, maar toch vond ik dat ik nog te veel at. Ik verdiende ook niet meer eten. Ik verdiende een knorrende maag, hoofdpijn en een zwak gevoel. Daar was ik van overtuigd. Ook dat was normaal in mijn beleving.

Een schep vol eten

In de kliniek voor eetstoornissen kwam ik erachter dat mijn porties afweken van wat ze daar een normale portie noemden. Ik ben, toen ik net in de kliniek zat, met een verpleegkundige naar de keuken gegaan om te zien waarmee het keukenpersoneel het eten opschepten, want ik geloofde niet dat het een normale lepel was. Het moest wel een schep zijn of zoiets. De verpleegkundige liet me de lepel zien, maar toen kon ik alleen maar denken dat het keukenpersoneel expres de lepel zo vol mogelijk schepten. Tja, wat een verstoorde geest met je gedachten kan doen…

Drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes

Ik leerde in de kliniek om drie hoofdmaaltijden en drie tussendoortjes te eten. Wat ik hier het moeilijkst aan vond, was dat ik steeds zo vol zat en dat mijn buik uitzette. Heel logisch en normaal, vooral in het begin. Het was als een bijwerking van een medicijn. Mijn darmen moesten weer wennen aan een normale portie eten en moesten weer gaan functioneren. Dit kostte tijd. Ondertussen wilde de stem in mijn hoofd me laten geloven dat mijn opgezette buik uit vet bestond en dat ik dik zou worden. Ik moest vertrouwen op het oordeel van gezonde mensen om mij heen om mijn ongezonde eetstijl aan te pakken.

Voedsel scheiden van emoties

Maar goed, wanneer ben je een normale eter? Het antwoord is, wanneer je voedsel scheidt van je emoties. Dat wat je eet niet afhankelijk is van hoe je je voelt. Eten is eten. Niets meer of minder, niet goed of slecht, en geen manier om om te gaan met stress, onzekerheden, onvolkomenheden of vervelende gevoelens. Eten is een manier om je lichaam en geest te voeden. Om te zorgen voor een gezond lichaam en een gezonde geest. Als je normaal eet hoef je jezelf niet te straffen, hoef je niet te compenseren, laxeren of braken.

5 uitgangspunten om normaal te eten

Wat een normaal eetpatroon is, verschilt per persoon. Immers, elk lijf is anders. En daarbij: de ene dag heb je zin in brood, de volgende dag in havermout als ontbijt. Het gaat erom dat je flexibeler om kunt gaan met eten en dat je negatieve oordelen over eten loslaat. Normaal eten betekent:

Eten als je honger hebt.
Stoppen met eten als je vol zit.
Voedsel eten dat je lijf en geest daadwerkelijk voedt.
Praten over je gevoelens in plaats van deze te ‘reguleren’ door middel van minder eten.
Jezelf niet straffen als je te ‘veel’ eet of aankomt.

Het lastige is, dat bij anorexia het hongergevoel verstoord is (punt 1) en je niet meer weet wanneer je vol zit (punt 2). Een richtlijn is dan om vast te houden aan de normale porties van het Voedingscentrum, van je diëtiste, of van de (dag)kliniek waar je in behandeling bent. In overleg met een diëtiste kun je ook bepalen wat je bij een normaal gewicht mag of hoort te eten. Eet op vaste momenten vaste porties en probeer hierin gaandeweg te variëren. Daarnaast is het belangrijk dat je leert om je voedingsinname af te stemmen op wat je op een dag doet. Dit kun je ook in overleg met een diëtiste bepalen. Het is van belang dat je een gezond gewicht bereikt, dat past bij jou, je leeftijd, je lichaam en je lengte en dat je je gezond voelt.

Voor jezelf zorgen

Het gaat erom dat je leert om eten als eten te zien, als brandstof voor je lichaam en geest. Het grootste deel van wat je binnenkrijgt, gebruikt je lichaam om je lichaamsfuncties op peil te houden. Normaal leren eten kost tijd omdat je jezelf een heel ander (rigide) patroon hebt aangeleerd. Maar het kan. Het belangrijkste is, dat je goed voor jezelf zorgt, dat je kan eten wat je wilt eten en wat je nodig hebt, zonder rotgevoel achteraf of heftige emoties.