Waaraan moet een goede eetstoornis behandelaar voldoen?

De therapeuten, begeleiders en verpleegkundigen die ik heb gesproken, zijn niet meer op twee handen te tellen. Er zijn veel mensen gepasseerd met wie ik mijn diepste gevoelens en zielenroerselen heb besproken. Er waren maar weinig professionals die mij wezenlijk verder hielpen. In deze blog wil ik opschrijven waar een goede behandelaar aan moet voldoen. Dit is gebaseerd op mijn ervaringen. Mogelijk helpen deze criteria jou als je op zoek gaat naar een behandelaar.

Ik wil dat er een klik is

Dit is voor mij het meest wezenlijke in het contact met een behandelaar: de klik. Dit is het begin voor het ontstaan van een vertrouwensrelatie. Ik wist altijd al snel of er een klik was, of niet. Toen ik nog in het begin van mijn zoektocht naar mezelf zat, durfde ik hierover niets te zeggen. Ik ging gewoon door met praten, terwijl ik me niet echt begrepen voelde. Tegenwoordig maak ik de relatie bespreekbaar vanaf het tweede of derde gesprek. Ik wil iemand een kans geven, maar ik wil ook geen tijd verdoen. Door open te zijn en te benoemen wat je voelt of ervaart, kwets je de ander niet. Daarbij: een behandelaar zal nooit een vriend(in) worden en moet in staat zijn om met eventuele gevoelens van afwijzing om te gaan.

Ik wil dat je weet hoe je mij verder kunt helpen

Voor mij hoeft de behandelaar niet gespecialiseerd te zijn in eetstoornissen. Ik heb een ambulant begeleidster gehad die ‘niets’ wist van anorexia, maar bij wie ik me zó fijn voelde. Ik kon alles met haar delen en zij stelde vragen over hoe de anorexia zich bij mij openbaarde. Ze wilde mij leren kennen, mij als persoon, en niet alleen als een vrouw met anorexia. Dat heeft me heel erg goed gedaan. Het voordeel als een behandelaar wel gespecialiseerd is in anorexia, of zelf ervaringsdeskundige is, is dat je minder uit hoeft te leggen. Je hebt aan een half woord genoeg. Waar het echter om gaat, is dat de behandelaar weet hoe hij/zij jou verder kan helpen in jouw herstelproces. Nu is dit nooit een eenzijdig proces, want jouw inbreng is onmisbaar. Anders is er geen therapie mogelijk!

Ik wil dat je me ziet, hoort en begrijpt

Een goede behandelaar heeft een flinke dosis inlevingsvermogen. Hij of zij probeert in te voelen hoe jij je voelt. Als hij/zij zich verplaatst in jouw belevingswereld en dit benoemt, voel je je gezien, gehoord en begrepen. Je kunt jezelf dan horen zeggen: ‘Ja, precies, dat bedoel ik.’ En wat voelt het fijn als iemand je echt ziet om wie je werkelijk bent. Als de behandelaar verder kijkt dan de buitenkant en zich echt in jou wil verdiepen. Er is dan ruimte voor het ontstaan van een fijne band, waardoor je je veilig voelt. En, naast vertrouwen, vormt veiligheid de basis voor de relatie met de behandelaar.

Ik wil dat je oprecht en eerlijk bent

Ik ben open en eerlijk over hoe ik me voel en wat ik denk. Ik verwacht dit ook van een behandelaar. Ik wil graag weten wat hij/zij denkt en vindt. Daarbij is het belangrijk dat een therapeut congruent is: dat wat hij/zij zegt klopt met wat hij/zij uitstraalt. Als de behandelaar zegt geïnteresseerd te zijn in jouw verhaal en ondertussen een berichtje op haar gsm checkt (waar gebeurd!) dan voel ik me niet gezien, gehoord en begrepen.

Ik wil dat je grenzen stelt

Ik vind het heel prettig als een therapeut duidelijk is. Ik wil weten wat ik van hem/haar kan verwachten en wat niet. Daarnaast vind ik het prettig als hij/zij me helpt om grenzen te stellen aan mijn gedrag. Ik bedoel hiermee dat hij/zij het zegt of, zo nodig, ingrijpt als mijn gedrag mijn gezondheid of mezelf in gevaar brengt. Ik vind het dan prettig om te horen wat ik beter of anders kan doen, omdat ik dit soms zelf niet meer weet of aanvoel.

Ik wil dat je gevoel voor humor hebt

Nu is dit laatste criteria een lastige, want niet iedereen heeft (evenveel) gevoel voor humor. Maar toch, voor mij is het een pré als een behandelaar zaken luchtiger kan maken door humor te gebruiken. Mijn huidige therapeute overdrijft soms wat ik zeg, zodat we er samen om kunnen lachen.

Geen goede match

Tot slot wil ik een lijstje meegeven met punten waaraan je kunt merken dat je behandelaar en jij geen goede match zijn:

1. Je voelt je niet op je gemak of veilig.
2. De behandelaar neemt niet jou en jouw vragen maar een standaard behandelplan als uitgangspunt.
3. Je durft je gevoelens niet te uiten.
4. Je voelt je niet gehoord, gezien en begrepen.
5. De behandelaar geeft te veel advies en luistert te weinig.
6. Je hebt het gevoel dat je beoordeelt of veroordeelt wordt.